🍼

Çocuk Sağlığı ve İlk Yardım

 

Kavramlar

  • Holistik sağlık: Sağlığın bütününü kapsayan bir sağlık yaklaşımıdır.
  • Belirti ve bulgu: Belirti kişinin kendisinin hissedebildiğiyken bulgu dışarıdan gözlemlenen hastalık ipuçlarıdır.
  • Akut ve kronik: Akut kısa süreli ve aniden gelişen hastalıkken kronik uzun süreli hastalıktır.
  • Patoloji: Hastalıklar hakkında bilgi sağlayan bir bilim dalıdır. Patoloji bilimi hastalıkların nedenlerini, etkilerini ve ilerleyiş biçimlerini inceler.
  • Konjenitnal: Doğum sırasında bebekte gözlenen olumlu ya da olumsuz her durumu; ama daha çok bir olumsuz durumu yani anomalileri (doğum defektlerini) açıklamakta kullanılan bir kavramdır.
  • Morbidite ve mortalite: Morbidite iyilik hali dışında olduğu düşünülen herhangi bir fiziksel veya psikolojik durum hastalıkken mortalite ölüm, ölümlülük; çoğunlukla tek kişi değil, topluluk için kullanılır.
  • Komplikasyon: Bir ilacın ya da bir hastalığın doğuracağı yan etki.
  • Endikasyon: Bir ilacın hangi hastalıklara ve hangi biçimde uygun olacağını veya bir operasyonun hangi koşullarda gerekli olduğunu ifade eder.
  • Kontrendikasyon: Kontrendikasyon bir ilaç ya da tedavinin kullanılmaması gereken durumların ifadesinde kullanılan bir kelimedir. Bu kelime zıt ya da ters etki anlamlarında kullanılır. Örneğin kalp hastası olan bir kişiye kalbini yoracak antidepresan ilaç verilmesi bu hasta üzerinde ters etki yapacaktır. İşte bu gibi durumların anlatımında kontrendikasyon kelimesi kullanılmaktadır.
  • Prevalans: Prevalans hızı veya prevalans oranı, belirli bir nüfusta, belirli bir zaman dilimi içerisinde, çalışma kapsamında yer alan, belirli bir hastalık veya hastalıklara sahip tüm olguların oranıdır.
  • İnsidans: Risk altındaki sağlam kişilerin belirli sürede, belirli bir hastalığa yakalanma olasılığını gösteren ölçüt.
  • Sporadi: Hastalığın bir bölgede düzensiz olarak görülmesidir.
  • Epidemi: Hastalığın beklenenden çok görülmesidir.
  • Epidemiyoloji: Epidemiyoloji, toplumdaki hastalık, salgın, kaza ve sağlıkla ilgili durumların dağılımını, görülme sıklıklarını ve bunları etkileyen belirteçleri inceleyen bir tıp bilimi dalıdır. Sağlığı geliştirmek ve hastalıkları azaltmak için sağlık bilgilerini toplamak, yorumlamak ve kullanmak bu bilim dalının amaçlarındandır.

Sağlık Hizmetleri

Koruyucu sağlık hizmetinde hastalığın gelmemesi için kişiye yapılan uygulamayken önleyici sağlık hizmetinde kişiye ya da ortama yapılan uygulamadır. Örneğin aşı kişiye yapılır koruyucudur aynı zamanda gelecekteki hastalığı engelleyebilir önleyicidir. Örneğin C-19 salgınının önüne geçmek için sokağa çıkma yasağının uygulanması önlryiciliktir. Tedavi edici hizmetse hastalık bulunan kişiye yapılan uygulamadır.

Sağlam Çocuk İzlenimi (ÖTDB)

Çocuğun izleniminin sağlıklı bir şekilde yapılabilmesi için bu aşamalar sırayla yapılmalıdır:
(ÖTDB: Önleme, tanı, destek ve bakımdır.)
😷
Hastalıkların Önlenmesi
  • Büyüme-gelişmenin izlenmesi
  • Yaşa uygun beslenmenin sağlanması
  • Aşılama
  • Sağlık eğitimi vermek
🩺
Hastalıkların Erken Tanı ve Tedavisi
  • Hastalık öyküsü
  • Fizik muayene
  • Taramalar
👨‍👩‍👧‍👧
Çocuğun Sağlıklı Yetişmesi Konusunda Aileye Destek
  • Sağlık eğitimi vermek
  • Çocuk yetiştirme konusunda danışmanlık sağlamak
  • Aile planlaması konusunda danışmanlık sağlamak
👨‍👩‍👧‍👧
Bakımın Sürekli Olmasını Sağlamak

Çocukluk Dönemi

  • DOĞUM ÖNCESİ (Preneontal Dönem) (DÖ 22. hafta ile DS 1 haftadır)
    • Embriyo
    • Fetüs
  • DOĞUM SONRASI
    • Yenidoğan (Neontal) (0-4 hafta)
      • Erken Yeni Doğan (0-6 günlük)
      • Geç Yeni Doğan (7-27 günlük)
    • Süt Çocuğu (Postneontal) (1-12 hafta)
    • Oyun Çocukluğu (1-3 yaş)
    • Okul Öncesi (4-5 yaş)
    • Okul Çocukluğu (6-12 yaş)
    • Puperte (Adölesan) (11-20 yaş)

Çocuk Hastalıkları

Vücut sıcaklığı normalde 37 derecedir, bunun üstündekiler hipertemi ya da preksi; aşağısına hipotermi denir. Hiperteminin aşamaları: subfedril, hafif, orta, yüksek, hiperpreksidir (40 derece üstü).
 
Fonksiyonel kabızlık sırasıyla birinci sütten mamaya geçiş, ikinci beze geçme, üçüncü okula başlama dönemleridir.
 
İshal en fazla su kaybının yaşandığı hastalıktır ve 5 yaş altındaki çocukların %21 gibi bir oranda ölümüne neden olmaktadır gelişmekte olan ülkelerde.
 
Ateşle mücadele için ılık suyla duş aldırmak ve ılık sulu bezi 20 dakika gibi bir sürede bekletme uygulanabilir en fazla 2 derece ateş düşürülebilir daha fazla düşünülmemelidir. En az 5 en fazla 30 dakika uygulamalıdır bu yöntem. Aynı zamanda çocuğa su takviyesi de yapılmalıdır.
 
Epilepsi nöbetleri:
  1. Pars. Nöbetler
  1. Genel Nöbetler
 
Enfeksiyon
Enfeksiyon belirti ve bulgu göstermez, saprofit ve patojen türleri vardır.
 
📋
KAVRAMLAR:
  • Kontamiasyon: Enfeksiyonun bulaşması.
  • İnflomasyon: Korunmak, enfeksyonla mücadele.
  • İnkübasyon: Kuluçka dönemi hastalığın.
  • Prodramar: Bekleme süresi hastalığın.
  • Eliminasyon: Bir bölgenin hastalıktan kurtulması, orada görülmemesi.
  • Eradikasyon: Dünya genelinde eliminasyon.
  • Saprofit: Faydalı
  • Patojen: Zararlı

Hastalıklar

🍂
DÖKÜCÜ HASTALIKLAR
Kabakulak
Boğmacı
🌲
DÖKMEYEN HASTALIKLAR
Kızamık
Kızamıkçık
Suçiçeği
Kızıl
El-Ayak-Baş Hastalığı
Meringukosemi

İlk Yardım

ABC: Havayolu, solunum, dolaşım.
Tiraj: İlk yardım uygulanacak öncelikli hastanın seçilmesi.
Bak, dinle, hisset!