Mehmet Ali Kağıtçı

Mehmet Ali Kağıtçı, bir cumhuriyet aydını.

Mehmet Ali Kağıtçı 1899’da doğmuştu. İstanbul Darülfünun’unu bitirdi, zamanının Atatürkiye’sinde tek kağıt mühendisiydi. Almanya'ya oradan Fransa'ya giderek öğrencilik yapmıştı.

Sıra memlekete dönmeye geldiğinde kollarını sıvamış bir kağıt fabrikasının, ilk kâğıt fabrikasının açılma öyküsünü yazmıştı. Osmanlılar devrinde makine ile kağıt yapan ilk kâğıt fabrikası, özel teşebbüs tarafından 1886 yılında İzmir’in Halkapınar semtinde kurulmuş, buhar makinesi ile işleyen ve hammadde olarak paçavra kullanılan bu fabrika kapitülasyonlar sebebi ile 6 ay sonra kapanmıştır. 1887 yılında başmabeyinci Osman Bey, Beykoz’da Hamidiye kağıt fabrikasını kurmuş, dört makinesi olan bu fabrika 1915 yılına kadar çalışmıştır.

Kağıtçı, bu konularda makaleler yazmış, gazetlerde düşüncelerini dile getirmişti. Sesini İşbankası’nın başındaki Celâl Bayar duymuştu. Bir kağıt fabrikasının açılaması için her şey hazırlanmak istendi ancak dönemin başbakanı İsmet İnönü bunu reddetmişti. Daha sonra Sümerbank desteğiyle ilk Türk yapımı kağıt için adımlar atıldı. Temel atmak için arazi analizleri yapıldı fakat hâlâ tam olarak bir yer belirlenmemişken bir oldu bittiye getirilerek yetkililer araziyi seçmişti. Bu haber hemen gazetelere geçti. Mehmet Ali Kağıtçı ve arkadaşı sonunda Celal Bayar’ın yardımı ve kararıyla bunu iptal ettirmiş, fabrikanın İzmit'teki yeri belirlenmişti. İlk kağıt fabrikası kurulmuş, ikincinin temelleri atılmıştı.

Fabrika açılana kadar Mehmet Ali Kağıtçı birçok sabotajla mücadele etmiş, selüloz sağlayan yabancı şirketin hamleleri karşısında kimya bilgilerini kullanıp yeni bir keşif yapmıştı. Böylece kağıt fabrikasını kapanmaktan kurtarmıştı.

İlk fabrikanın inşaat ve montajı 20 ay sürmüş ve ilk kağıt 18 Nisan 1936’da üretilmiştir. Bu ilk kağıt fabrikasının 1934 yılındaki adı Sümerbank Selüloz Sanayi Müessesesi, 1955 yılında Türkiye Selüloz ve Kağıt Fabrikaları İşletmesi (SEKA) olmuştur.

Başına getirildiği fabrikanın müdürlüğünden politik sebeplerle alındı. 1945'te İstanbul teknik Üniversitesi'nde kağıt üzerine dersler verdi. Mehmet Ali kağıtçı 1992'de Heybeliada'da gözlerini yumdu.